“Różnica między damą a zwykłą dziewczyną nie polega na jej zachowaniu, ale na tym, jak jest traktowana.” Pygmalion (Pigmalion). George Bernard Shaw

Takie perełki serwuje nam George Bernard Shaw, mistrz ciętej riposty i człowiek, który z ironią potrafił rozbrajać najbardziej zawiłe kwestie społeczne. W swojej błyskotliwej komedii „Pigmalion” Shaw pokazuje, że elegancja i maniery to jedno, ale to, jak inni cię traktują – to już zupełnie inna historia!

Poznajcie Henry’ego Higginsa, profesora fonetyki, który uważa, że nauczenie prostej kwiaciarki Elizy Doolittle poprawnej wymowy to jak pstryknięcie palcami. „Zrobię z niej damę!”, mówi, pełen pewności siebie. A my wiemy, że tu zaczyna się cała zabawa! Bo co z tego, że Eliza będzie mówiła jak księżniczka, zachowywała się jak dama, skoro i tak zawsze ktoś znajdzie sposób, by spojrzeć na nią z ukosa?

Ba, sam Higgins, który krok po kroku będzie walczyć z jej złymi manierami i zobaczy naprawdę wielkie postępy, nigdy nie potraktuję ją inaczej, niż tylko … kwiaciarkę? I tu zagwozdka — okazuje się, że on też wielkich panien ze swojego towarzystwa nie traktuje inaczej. I co z tym, fantem zrobić? Ach, ta genialna dwu… wieloznaczność…. Bernard Shaw nie daje jednoznacznej prostej odpowiedzi.

„Pigmalion” to sztuka pełna humoru

A jednak  zostawmy te filozoficzne rozważania, ponieważ „Pigmalion” to sztuka pełna humoru, ironii i dialogów, które mogłyby rozbroić nawet najbardziej sztywne towarzystwo. Shaw, który za swoje pisanie zgarnął nie tylko Nagrodę Nobla, ale i Oscara (tak, tak, pisarze też zdobywają Oscary!), zaserwował nam opowieść, która jest równie komiczna, co głęboka. A wspomniana nagroda? Otrzymał ją za scenariusz do adaptacji „Pigmaliona”, która przerodziła się w słynny film „My Fair Lady”, zdobywcę aż ośmiu Oscarów! A to już nie przelewki.

No dobrze, ale o co w tym wszystkim chodzi? Czy naprawdę wystarczy nauczyć się mówić z klasą, by stać się damą? Shaw pokazuje, że nie do końca. Eliza, mimo eleganckiej mowy, wciąż musi walczyć z uprzedzeniami i stereotypami – i to właśnie w tej walce ujawnia się prawdziwa komedia życia.

W tej sztuce Shaw z humorem pokazuje, że społeczeństwo uwielbia oceniać po pozorach, a przepaście między klasami są czasem zabawnie absurdalne. Ale w ostatecznym rozrachunku, to jak sami siebie postrzegamy, liczy się chyba  najbardziej. I właśnie dlatego „Pigmalion” – pełen inteligentnych żartów, błyskotliwych dialogów i przewrotnych sytuacji – pozostaje aktualny do dziś.

Pigmalion w oryginale

Na koniec wielka zachęta –  sięgnij po „Pigmaliona” w oryginale (z polskim tłumaczeniem i audio). I wiesz co, obejrzyj ten nagrodzony film “My Fare Lady” z Audrey Hepburn w głównej roli. Kto wie, może złapiesz się na tym, że będziesz próbować mówić z akcentem jak Eliza? Ale co – chodzi nie tylko o to, jak mówimy, ale też o to, jak nas traktują 🙂 ?

Ach, zostawmy, bo na to nie mamy wpływu – skoncentrujmy się lepiej na tym, jak MY traktujemy INNYCH – a zwłaszcza tych, nie koniecznie z naszego towarzystwa. Tak będzie dobrze 🙂

Zapraszamy do przeczytania i do refleksji, a także do dołączenia do naszej  Grupy na Facebooku, gdzie czytamy po angielsku razem.